تعیین عمر نسبی

اصول تعیین سن نسبی

قانون توالی طبقات

نیکلانس استنو حکیم فلورانسی (ایتالیا) نخستین کسی بود که به توالی وقایع طبیعی در رخنمون لایه‌های سنگهای رسوبی پی برد. هنگامی که این شخص در کوههای غرب ایتالیا مشغول به کار بود، این قاعده را بکار برد. قانون توالی طبقات (lawof super position) اساس تعیین سن نسبی می‌باشد و به موجب اینقانون در یک توالی به هم نخورده از طبقات رسوبی هر لایه از لایه بالایی خود قدیمیتر و از لایه زیرین خود جوانتر است.گرچه این موضوع ساده و بدیهی به نظر می‌رسد که هیچ لایه‌ای نمی‌تواند بدون داشتن لایه‌ای در زیر خود و بی هیچ تکیه گاهی رسوب کند. اما تا سال 1669 که استنو این اصل را بیان نمود، کسی بخوبی این اصل را بیان نکرده بود. این قانون همچنین در مورد موادی چون جریان گدازه و خاکسترهای حاصل از فعالیت آتشفشانی صدق می‌کند.

اصل افقی بودن اولیه طبقات:

اصل افقی بودن اولیه طبقات (principle of original horizon to lity) بطور ساده به این معنی است که لایه‌های رسوبی در اصل بطور تقریباً افقی رسوب کرده‌اند. بنابراین لایه‌های سنگی با شیب تند نشانه آن است که لایه‌های مزبور بعد از رسوبگذاری بر اثر حرکات پیوسته به شکل امروزی خود تبدیل شده‌اند.

اصل قطع شدگی:

وقتی سنگهای آذرینیا گسل‌هایی سنگهای دیگری را قطع نمایند نسبت به آنها جوانترند. بطور مثال وقتی دو دایکیکدیگر را قطع کنند دایک قدیمیتر باید باز باشد تا دایک جوانتر آن را قطع کند. دایک جدیدتر ممتد بوده در حالی که دایک قدیمیتر در محل تقاطع این دو قطع شده است. به این اصل، اصل قطع شدگی (Cross-Cutting) می‌گویند.

میانبارها (Incluions):

میانبارها قطعاتی از یک واحد سنگی هستند که در داخل سنگ دیگریافت می‌شوند. این اصل بسیار ساده و اصولی است. اگر قطعاتی از یک سنگ در درون سنگ دیگرییافت شود، سنگ در بر گیرنده جوانتر است. به عنوان مثال وجود قطعاتی از گرانیت در لایه‌های رسوبی مجاور بیانگر آن است که لایه‌های رسوبی در بالای توده گرانیتی در حال فرسایش ، نهشته شده‌اند.

فسیلهای موجود در طبقات:

طبقاتی که دارای یک نوع فسیل مشخص باشند با یکدیگر همزمانند. فسیلهایی که فقط در زمان کوتاه زیست نموده و انتشار وسیعی داشته و با رخساره و شرایط رسوبی بستگی زیاد نداشته باشند، فسیلهای مشخص نامیده می‌شوند. فسیلهایی که در زمانهای مختلف زمین شناسی زندکی کرده‌اند و تابع شرایط خاص اقلیمی نباشند، اهمیت زیادی در زمین شناسی ندارند.

جهت میدان مغناطیسی در سنگهای مختلف:

از آنجا که کانیهای سنگهای آتشفشانی معمولا در جهت میدان مغناطیسی قرار می‌گیرند. اگر جهت کانیهای گدازه‌های سرد شده چند آتشفشان متفاوت باشند، سن آنها با یکدیگر فرق دارد. اگر به نحو دقیق تغییرات میدان مغناطیسی زمین محاسبه شود، می‌توان سن هر یک را بدست آورد.

استفاده از آثار و تمدن انسانی برای زمانهای جدید:

آثار و ابزار انسانی در مقیاس دوران چهارم هم برای تعیین سن نسبی و هم برای تعیین سن مطلق مورد استفاده قرار گیرد. تمدن قلوه سنگی نسبت به تمدن سنگ و تراش آن قدیمیتر است و خود تمدن سنگیهم نسبت به ظرافت و اهمیت تراش شامل تمدنهای سنگی قدیم ، میانی و جدید است و سرانجام پیدایش فلزات که خود به سه دوره مس ، مفرغ و آهن تقسیم می‌شود و زمانهای جدیدتری را نشان می‌دهند. ولی چون تمدنهای فلز و یا قلوه سنگی در یک زمان در تمام کره زمین پیدا نشده‌اند. لذا تشخیص سن مطلق به دشواری صورت گرفته و غالباً برای سن نسبی در یک منطقه معین مورد استفاده قرار می‌گیرند.

طبقات دارای رخساره‌های یکسان:

هر گاه دو طبقه دارای رخساره‌هاییکسانی باشند، با یکدیگر هم سن هستند. در واقع طبقات زمین که دارای فسیل مشخص و شرایط مشترک باشند با یکدیگر همزمانند.

قرار گرفتن رخساره‌ها در بین رخساره‌های مشابه:

هر گاه دو طبقه از نظر رخساره با یکدیگر متفاوت باشند. ولی هر یک محصور بین دو رخساره مشابه باشند با یکدیگر همزمانند.

موارد استفاده از تعیین سن نسبی:

از تعیین سن نسبی سنگها می‌توان در عمل تطابق استفاده می‌کنند. عمل تطابق عبارت است از مطابقت دادن سنگهای همزمان نواحی مختلف. از تطابق جهت ایجادیک تقویم زمین شناسی استفاده می‌کنند. روشهای مختلفی برای انجام عمل تطابق وجود دارد.یکی از روشها که در مسافت کوتاه کاربرد دارد، عمل پیمایش است. در واقع با پیمایش می‌توانیکیا چند لایه را در یک بیرون زدگی ردیابی کرد. برای انجام تطابق در دو نقطه دور از هم از شواهدی فسیلها و لایه‌های کلیدی و ... استفاده می‌کنند. با استفاده از این نوع تطابق می‌توان تاریخچه زمین شناسی مناطق مختلف را بدست آورد.  

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: